Τετάρτη 28 Αυγούστου 2013

ΣΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ... ΤΑ "ΚΛΕΙΔΩΜΑΤΑ"



27 Αυγούστου: Του Αγίου Φανουρίου.

   Ο Άγιος Φανούριος ήταν Δωδεκανήσιος και η λατρεία του άρχισε το 14ο αι. στη Ρόδο, όπου βρέθηκε τυχαία η εικόνα του στα ερείπια μιας εκκλησίας, κοντά στα τείχη της πόλης, τα οποία επισκεύαζαν οι Τούρκοι, που κατείχαν τότε το νησί. Ανάμεσα στις παλιές εικόνες που ανακαλύφτηκαν εκεί, οι οποίες ήταν σε κακή κατάσταση, με τις μορφές που απεικόνιζαν σβησμένες, ξεχώριζε μία, όπου το πρόσωπό της φαινόταν πολύ καθαρά, καθώς και το όνομα που έγραφε επάνω : ΦΑΝΟΥΡΙΟΣ: Στο γύρω μέρος της εικόνας υπήρχαν και δώδεκα σκηνές, προφανώς από τα μαρτύρια που υπέστη ο Άγιος και που επειδή ήταν πολλά, γι’ αυτό και του δόθηκε η προσωνυμία Μεγαλομάρτυς.

   Ο μητροπολίτης τότε του νησιού, Νείλος, ζητώντας την άδεια του σουλτάνου, που  επισκέφτηκε στην Κωνσταντινούπολη, ανακαίνισε την εκκλησία προς τιμή του Αγίου και του καθιέρωσε γιορτή την ημέρα της ευρέσεως της εικόνας, 27 Αυγούστου. Τότε η λατρεία του Αγίου Φανουρίου διαδόθηκε γρήγορα στο Αιγαίο  (Δωδεκάνησα, Κρήτη, Κύπρο, Χίο, Λέσβο) και σε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα.

  Η εικόνα παριστάνει τον Άγιο έφιππο, ως αξιωματικό του ρωμαϊκού στρατού, πάνω σε άλογο καφετί, γι’ αυτό λέγεται ότι προσομοιάζει με τα δυο παλικάρια της πίστης μας, τους  Αγίους  Γεώργιο και Δημήτριο. Ο Άγιος έζησε στα ρωμαϊκά χρόνια, πιθανόν τον 3ο αι. μ. Χ. και μαρτύρησε κατά τους μεγαλύτερους διωγμούς των χριστιανών από τους Ρωμαίους.

  Τον άγιο Φανούριο έκανε αρκετά δημοφιλή η παρήχηση του ονόματός του, που παράγεται από το ρήμα   φαίνω = φανερώνω. Είναι, λοιπόν, ο Άγιος που φανερώνει τα χαμένα πράγματα, αντικείμενα,  ζώα ή και την τύχη ακόμα. Γι’ αυτό και σε κάποια άλλη  εικόνα του παριστάνεται να κρατάει στο χέρι του κερί αναμμένο, που συμβολίζει το φως του Χριστού, που φωτίζει τα πάντα και φανερώνει την αλήθεια,  ενώ στην πίστη του λαού ο Άγιος έχει θέση μάντη.

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ: «Άγιε μου Φανούριε, φανέρωσέ μου το…και θα σου κάνω μια πίτα για την ψυχή της μάνας σου».

  Μπορούμε να πούμε πως είναι μια παράδοση τυπική, που κόλλησαν στην άγνωστη βιογραφία του Αγίου, ότι η μητέρα του ήταν σκληρή και άπονη με τους φτωχούς και δε μετάνιωσε γι’ αυτό ούτε στο θάνατό της.

  Συνηθίζουν, λοιπόν οι πιστοί, και όχι μόνο, στη γιορτή του, αλλά και καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου να ζυμώνουν πίτα, τη γνωστή φανουρόπιτα, με επτά, εννέα ή έντεκα υλικά και να τη μοιράζουν σε γείτονες και γνωστούς, αφού τη διαβάσει ο ιερέας, για να συγχωρεθεί η  μάνα του Αγίου και να βοηθήσει τον αιτούντα.

 

29 Αυγούστου : Του Αη- Γιαννιού, του Αποκεφαλιστή

  Πρόκειται για τη μνήμη της αποτομής της κεφαλής του Ιωάννη, του Προδρόμου, του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή.. Έτσι διαβάζουμε στα τρία Ευαγγέλια (Ματθαίου, Μάρκου και Λουκά, όπου γίνεται λόγος για τον Ηρώδη και την Ηρωδιάδα, καθώς και για την κόρη της, τη Σαλώμη,  που χόρεψε για το βασιλιά και ως αντάλλαγμα ζήτησε απ’ αυτόν, σύμφωνα με την επιθυμία της μητέρας της, την κεφαλή του Αγίου «επί πίνακι», όπως και έγινε.

  Ο λαός αυτή τη γιορτή τη θεωρεί πένθιμη, γι’ αυτό και νηστεύει. Οι παλιοί νήστευαν και από κόκκινους καρπούς αυτή την ημέρα, όπως καρπούζι, βατόμουρα, κόκκινα σταφύλια, μαύρα σύκα, επειδή θυμίζουν το αίμα.

  Τον Αη-Γιάννη, τον Αποκεφαλιστή τον θεωρούσαν και προστάτη από τη θέρμη της ελονοσίας, κατά παρετυμολογία του ονόματός του, Γιάννης – γιάνω, δηλ. θεραπεύομαι.

 

31 Αυγούστου- Της Αγίας Ζώνης (Στο κλείδωμα του εκκλησιαστικού χρόνου)

 Στην Κωνσταντινούπολη, κατά τα βυζαντινά χρόνια, οι Βυζαντινοί φρόντιζαν να συγκεντρώνουν κειμήλια που ανήκαν στο Χριστό, την Παναγία, τους Αγίους, τους Αποστόλους.

 Στις 31 Αυγούστου, λοιπόν, γιορτάζεται η κατάθεση της ζώνης της Παναγίας, που την έφεραν στην Πόλη  επί αυτοκράτορα  Λέοντος του Α΄ (457 -474) και την κατέθεσαν επίσημα  στο ναό της Παναγίας των Βλαχερνών και συγκεκριμένα στο παρεκκλήσι της Αγίας Σορού,  μαζί με την εσθήτα της.

 Αυτή την ημέρα γιορτάζει στο Ευηνοχώρι το εκκλησάκι της Παναγίας της Ευαγγελίστριας, που δεσπόζει σε μια γωνιά, στην άκρη του απέραντου κάμπου.

  Η 31η Αυγούστου, λογαριάζεται ως κλειδοχρονιά, επειδή αυτή είναι η τελευταία μέρα του καλοκαιριού και η τελευταία του εκκλησιαστικού έτους, αφού από την 1η του Σεπτέμβρη ξεκινάει η αρχή του καινούριου εκκλησιαστικού έτους, η «αρχή του Ινδίκτου». Είναι ακόμα η εποχή που οι αγρότες μπαίνουν σε καινούρια καλλιεργητική περίοδο.

  Σε πολλές περιοχές της πατρίδας μας, αυτή τη μέρα ανάβουν φωτιές, που τις πηδούν σαν και τις φωτιές του Αη-Γιαννιού, του Ριγανά (24 Ιουνίου), φωτιές διαβατήριες από το καλοκαίρι στο φθινόπωρο.

                                                                                      Καλό φθινόπωρο!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου